Delphi' de string veriler üzerinde işlem yapabilmenizi saglayacak bir çok fonksiyon tanimlanmiştir. Aşagida bu fonksiyonlar sirasiyla tanimlanmiştir. Dikkatlice inceleyiniz.
AnsiCompareStr(Aranacak_Metin,Içinde_Aranacak);
Birinci parametre ile girilecek olan metni, ikinci parametrede aramak için kullanilan bir fonksiyondur. Şayet ilk parametre ikinci parametrenin içerisinde bulunuyorsa pozitif, bulunmuyorsa negatif, iki metin ayni ise sifir degeri dönecektir.
If Sayi<0 Then Caption := 'İçinde var'; // Burası işler
end;
Fonksiyonun kullanımında küçük büyük harf kullanımına dikkat etmelisiniz. Aksi takdirde farklı sonuçlar oluşturabilirsiniz.
AnsiCompareText(Aranacak_Metin,İçinde_Aranacak);
AnsiCompareStr fonksiyonu ile aynı işi yapar. Yalnız bu fonksiyonun kullanımı küçük-büyük harf duyarlılığına hassas değildir. Yani ali ile ALI nin aynı oldukları kabul edilecektir. (Fonksiyondan geriye sıfır değeri dönecektir)
If Sayi=0 Then Caption := 'Aynı' else// Burası işler
If Sayi>0 Then Caption := 'İçinde yok' else
If Sayi<0 Then Caption := 'İçinde var';
end;
AnsiDequotedStr(Metin , Karakter);
İkinci Parametre ile belirtilen karakteri, birinci parametre ile belirtilen metnin ilk harfinde arar. Şayet bulursa ilk ve son karakteri atarak kalan değeri döndürür.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'Prestige';
Sonuc := AnsiDequotedStr(Metin , 'P');
Caption := Sonuc; // restig yazar
end;
Fonksiyonda kullanılan parametre değerlerinin küçük büyük harf duyarlılığının bulunduğunu hatırlatıp, diğer fonksiyonları incelemeye devam edeceğim.
AnsiLeftStr(Metin , Adet);
Bu fonksiyonu kullanabilmemiz için uses satırına StrUtils kütüphanesini eklememiz gerekir. Bu fonksiyonda birinci parametreyle belirtilen metnin sol tarafından, ikinci parametreyle belirtilen adet kadar karakter sökülüp alınabilir. Fonksiyondan geriye dönecek olan değer AnsiString tipli bir veri içereceği için her hangi bir kontrolde direk yazdırılabilir.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'Prestige';
Sonuc := AnsiLeftStr(Metin , 4);
Caption := Sonuc; // Pres yazar
end;
AnsiLowerCase(Metin);
Parametre değeri ile girilen metnin küçük harfe çevirmek için kullanılan bir fonksiyondur. Şayet parametre içerisinde küçük harflerden oluşan karakterlere rastlarsa onlara dokunmaz.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'NIHAT DEMIRLI';
Sonuc := AnsiLowerCase(Metin); // Küçük harfe çevir
Caption := Sonuc; // nihat demirli yazar
end;
AnsiMidStr(Metin , Başlangiç , KaçAdet);
Birinci parametre ile belirtilen metinden, ikinci parametredeki karakterden sonra, üçüncü parametre ile belirtilen sayi kadar karakteri söküp alir. Fonksiyondan geriye dönen deger AnsiString tipte bir veri olacagi için kolayca yazdirabilirsiniz. Uses' e StrUtils eklemeyi unutmayınız.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'PrestigeEducationCenter';
Sonuc := AnsiMidStr(Metin , 2 , 3); // 2. Karakterden sonraki üç karakteri al
Caption := Sonuc; // res yazar
end;
AnsiPos(Aranacak_Metin , İçinde_Aranan_Metin);
İkinci parametre içerisinde birinci parametreyle girilen değeri arar. Şayet bulursa ilk karakterin kaçıncı karakterde bulunduğunu, bulmazsa da sıfır değerini döndürür.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Aranan : AnsiString;
Sonuc : Integer;
begin
Metin := 'PrestigeEducationCenter';
Aranan := 'Center';
Sonuc := AnsiPos(Aranan , Metin);
If Sonuc<>0 Then Caption := IntToStr(Sonuc); // 20 yazar
end;
Şimdi bu fonksiyona güzel bir örnek verelim. Örnegimizde Edit kutusuna girilecek olan dosya adinda (uzantisiyla beraber) "." karakteri aratılmakta, ardından dosya adı Edit2 ye, uzantısı da Edit3 e yazdırılmaktadır.
Birinci parametre ile girilen metin içerisindeki, ikinci parametre ile belirtilen bölümün yerine, üçüncü parametre ile belirtilen metni aktarabilen bir fonksiyondur.
AnsiReplaceStr ile aynı işi yapar. Aralarında tek fark bu fonksiyonun harf duyarlılığının olmamalısır. Yeni aranan değerin var veya Var olması fonksiyon için fark etmeyecek, metni değiştirecektir.
Parametre ile girilen metin değerini ters çevirere, yeni bir metin oluşturan fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'Nihat';
Sonuc := AnsiReserveString(Metin);
Caption := Sonuc; // tahiN yazar
end;
Fonksiyondan geriye dönen değer AnsiString tipte bir içeriğe sahip olduğu için başlıkta dönüştürme yaptırmadan yazdırabilmektir.
AnsiRightStr(Metin , Sağdan_Kaç_Karakter);
Birinci parametre ile girilen metnin sağ tarafından (sonundan), ikinci parametre ile belirtilen sayı kadar karakteri söküp alabilen bir fonksiyondur. Uses' e StrUtils eklemeyi unutmayalım.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'Prestige';
Sonuc := AnsiRightStr(Metin , 4);// Sağdan 4 karakteri al
Caption := Sonuc; // tige yazar
end;
AnsiUpperCase(Metin);
Parametre ile girilen metni büyük harfle yazdırabilmek için kullanılan bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'nihat demirli';
Sonuc := AnsiUpperCase(Metin);// Büyük harfe çevir
Caption := Sonuc; // NIHAT DEMIRLI yazar
end;
CompareStr(Metin1 , Metin2);
Birinci ve ikinci parametre ile girilen metinlerin eşit olup olmadiklarini kontrol edebilen bir fonksiyondur. Ikinci metnin içerisinde birinci metni arar, şayet bulursa negatif, bulmazsa pozitif, ikisi ayni ise sifir degerini döndürür.
If Sayi<0 Then Caption := 'İçinde var' else // Burası işler
If Sayi>0 Then Caption := 'İçinde Yok';
end;
Fonksiyon büyük küçük harfe hassas bir şekilde çalişmaktadir. Yani ilk parametrenin (metnin) degerini prestige (hepsi küçük) olarak degiştirirseniz, içinde yok kismi işleyecektir.
CompareText(Metin1 , Metin2);
CompareStr fonksiyonu ile ayni işi yapar. Aralarinda ki tek fark bu fonksiyonun harf duyarliliginin olmamasidir.
Fonksiyondan geriye döndürdügü deger pozitif sayi, negatif sayi veya sifirdir. Bu degeri basit bir dallanmaya tabii tutarak, ikinci metnin içerisinde birinci metnin (harf duyarliligi olmadan) var olup olmadigini kolayca ögrenebilirsiniz. CompareStr fonksiyonu ile çalişma mantigi benzeştigi için burada örneklendirme yapmamayi uygun buldum. (Siz isterseniz ayni örnegi çözebilirsiniz)
Contact(Metin1, Metin2, ……….);
Parametre ile belirtilen değişken değerlerini yan yana yazdırmak için kullanılan bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin1, Metin2, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin1 := 'Nihat';
Metin2 := 'Demirli';
Sonuc := Contact(Metin1 , Metin2); // Yan yana yaz
Caption := Sonuc; // NihatDemirli yazar
end;
Şayet arada boşluk birakilmasi istenirse, o zaman kodu aşagidaki şekilde degiştirmelisiniz.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin1, Metin2, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin1 := 'Nihat';
Metin2 := 'Demirli';
Sonuc := Contact(Metin1 , ' ' , Metin2); // Yan yana yaz
Caption := Sonuc; // NihatDemirli yazar
end;
Copy(Metin1 , İndex, Adet);
Birinci parametre ile girilen metnin içeriğinden, ikinci parametrede belirtilen karakterden sonra, üçüncü parametreyle belirtilen adet kadar karakteri söküp alabilen bir fonksiyondur. Fonksiyondan geriye dönen değer yine bir AnsiString veri olacağı için sonuç herhangi bir tip dönüştürme işlemine gerek kalmadan direk olarak yazdırılabilir.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'PrestigeEducationCenter';
Sonuc := Copy(Metin , 10 , 9); // 10. Karakterden sonraki 9 karakter
Caption := Sonuc; // Education yazar
end;
Delete(Metin1 , İndex, Adet);
Birinci parametre ile girilen metnin değerinden, ikinci parametre ile girilen karakterden sonra, üçüncü parametreyle belirtilen sayı kadar karakteri söküp atan bir prosedürdür. Dikkat edeceğiniz husus, yapılan değişikliğin metin isimli parametrenin değerine yansıyacağıdır.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin : AnsiString;
begin
Metin := 'Sibel Yanar';
Sonuc := Delete(Metin, 1, 5);// 1. Karakterden sonra 5 karakteri at
Caption := Sonuc; // Yanar yazar
end;
DupeString(Metin , Adet);
Birinci parametre ile girilen metni, ikinci parametre ile girilen adet kadar yan yana yazmak için kullanılan bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'Yüksel İnan';
Sonuc := DupeString(Metin, 2); // 2 Kere yan yana yaz
Caption := Sonuc; // Yüksel İnan Yüksel İnan yazar
Birinci parametre ile girilen metni, ikinci parametre ile girilen metre, üçüncü parametre de belirtilen karakterden sonra eklemek için kullanılan bir prosedürdür. Burada dikkat edilmesi gereken husus, yapılan değişikliğin ikinci parametre değerine yansıyacağıdır.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin1, Metin2 : AnsiString;
begin
Metin1 := 'PrestigeCenter';
Metin2 := 'Education';
Insert(Metin2 , Metin1 , 10); // 10. Karakterden sonra metin2 yi ekle sonucu metin 1 e gönder
Caption := Metin1; // Prestige EducationCenter yazar
end;
LeftBStr(Metin , Adet);
Birinci parametre ile belirtilen metinden, ikinci parametre ile belirtilen adet kadar karakteri söküp alabilen bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'Prestige';
Sonuc := LeftBStr(Metin , 3); // İlk 3 karakteri al
Caption := Sonuc; // Pre yazar
end;
Daha öncede aynı işlemi yapan fonksiyonu göstermiştim. Başında Ansi olan fonksiyon ve prosedürlerin kullanabileceği karakter daha fazladır. Ama tercih tamamen size kalmıştır. İstediğiniz fonksiyonu veya prosedürü kullanabilirsiniz.
Length(Metin);
Parametre ile belirtilen metnin kaç karakterden oluştuğunu hesaplayabilmek için kullanılan bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin : AnsiString;
Uzunluk : Integer;
begin
Metin := 'Nihat Demirli';
Uzunluk := Length(Metin);
Caption := IntToStr(Uzunluk); // 13 yazar
end;
Fonksiyondan geriye dönen değer tam sayı tipli olacağı için, form başlığına tip dönüştürme fonksiyonu sayesinde yazdırılabilmektedir.
LowerCase(Metin);
AnsiLowerCase (daha önce izah edildi) fonksiyonunun yaptığı işi yapar. (Ansi kütüphanesinin daha zengin olduğunu hatırlatalım) Parametre olarak girilen metni küçük harfe dönüştürmek için kullanılır.
MidStr(Metin, Başlangıç, Adet);
Birinci parametre ile belirtilen metinden, ikinci parametre ile girilen başlangıç başlangıç karakterinden başlayarak, üçüncü parametre ile girilen adet kadar karakteri parçalayıp almak için kullanılan bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'Gazi Üniversitesi';
Sonuc := MidStr(Metin, 2, 6);// 2. Karakterden sonraki 6 karakter
Caption := Sonuc; // azi Ün yazar boşlukta bir karakterdir.
end;
Pos(Metin1, Metin2);
Birinci parametre ile girilen deger ile ikinci parametre ile girilen degeri karşilaştirmak için kullanilan bir fonksiyondur. Şayet iki parametre farkli degerler içeriyorsa (içinde bulunmuyor ise) 0 olacaktir.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin : AnsiString;
Sonuc : Integer;
begin
Metin := 'Merhaba';
Sonuc := Pos('Merhabalar',Metin); // Girilen ile aynımı
Caption := IntToStr(Sonuc); // 0 yazar
end;
RightStr(Metin, Sağdan_Kaç_Karakter);
Birinci parametre ile belirtilen metnin sonundan, ikinci parametre ile belirtilen adet kadar karakteri söküp almak için kullanılan fonksiyondur. (AnsiRightStr fonksiyonunun yaptığı işi yapar)
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'Ayşe Yanar';
Sonuc := RightStr(Metin , 5); // Sağdan 5 karakteri al
Caption := IntToStr(Sonuc); // Yanar yazar
end;
SetLength(Metin, Soldan_Kaç_Karakter);
Birinci parametre ile belirtilen metinden, ikinci parametre ile belirtilen adet kadar karakteri söküp alabilen bir prosedürdür.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin : AnsiString;
begin
Metin := 'Sibel';
SetLength(Metin , 4);// İlk 4 karakteri al
Caption := Metin; // Sibe yazar
end;
SetString(Metin, Katar, Soldan_Kaç_Karakter);
Birinci parametre ile belirtilen metne, ikinci parametre ile belirtilen katarın, üçüncü parametre ile belirtilen adet kadar karakterini (soldan) aktarabilen bir prosedürdür.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin : AnsiString;
Yaz : PChar; // Katar değişkeni
begin
Yaz := 'Sibel';
SetString(Metin , Yaz , 2);// İlk 2 karakteri aktar
Caption := Metin; // Sibe yazar
end;
Str(Sayı , Metin);
Birinci parametre ile girilen sayıyı (ondalıklı veya tam sayı), ikinci parametre ile girilen metne aktarmak için kullanılan bir prosedürdür. İlk parametre parasal tipte bir değişkende olabilir.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'Prestige';
Str(555 , Metin); // Metne aktar
Caption := Metin; // 555 yazar
end;
StringOfChar(Karakter , Adet);
Birinci parametre ile belirtilen karakteri, ikinci parametre ile belirtilen adet kadar yan yana yazdırmak için kullanılan bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin : AnsiString;
begin
Metin := StringOfChar('*' , 10);
Str(555 , Metin); // Metne aktar
Caption := Metin; // ********** yazar
end;
Görsel diller çıkmadan önce çok kullanılan (hakikaten işe yarardı) bir fonksiyondu. (Pascal, C vs.) Bilhassa başlık ve paragraf altlarını çizdirmek için kullanılırdı.
Biliyorum hepiniz Edit kutusuna girilen karakteri yan yana yazdırmayı deneyeceksiniz, ama olmayacak. Unutmayınız ki Char tipli değişkenlerde AnsiString tipli veriler aynı değildir. Bu tip durumlarda izleyeceğiniz yol aşağıda ki gibi olmalıdır.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin : AnsiString;
Karakter : Array[0..1] Of Char;
begin
StrCopy(Karakter, PChar(Edit1.Text)); // Editteki karakteri Char tip değişkene al
Metin := StringOfChar(Karakter[0],10); // Yan yana yaz
Birinci parametre ile verilen metnin içerisinde, ikinci parametre ile verilen kısmı, üçüncü parametre ile verilen içerikle değiştirmek için kullanılan bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
Secenek : TReplaceFlags;// Unutmayın
begin
Secenek := [RfIgnoreCase]; // Küçük büyük harf duyarlılığı yok
Metin := 'Senin Çok Paran Var';
Sonuc := StringReplace(Metin , 'çok' , 'Az' , Secenek);// Çok ile Az ı değiştir
Caption := Sonuc;// SeninAz Paran Var yazar
end;
Aynı kodu aşağıdaki şekilde yazarsanız bu durumda küçük büyük harf duyarlılığı gösterecek dolayısı ile sonuçta farklı olacaktır.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
Secenek : TReplaceFlags;// Unutmayın
begin
Secenek := [RfReplaceAll]; // Küçük büyük harf duyarlılığı var
Metin := 'Senin Çok Paran Var';
Sonuc := StringReplace(Metin , 'çok' , 'Az' , Secenek);// Çok ile Az ı değiştir
Caption := Sonuc;// Senin Çok Paran Var yazar
end;
Burada kullanılan TReplaceFlags nesnesi küme tipte Delphi tarafından tanımlanmış bir nesnedir. Dilerseniz gösterimini aşağıdaki şekilde de kullanabilirsiniz.
StringReplace fonksiyonuna benzer iş görmektedir. Aralarında ki fark, değiştirilecek olan kısmın burada karakter sayısı ile belirlenmesidir.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'Senin Çok Paran Var';
Sonuc := StuffString(Metin , 7 , 3 , 'Az');// 7. Karakterden sonra ki üç karakterin yerine Az yaz
Caption := Sonuc;// SeninAz Paran Var yazar
end;
Trim(Metin);
Parametre ile girilen metnin sol ve sağındaki tüm boşlukları atmak için kullanılan bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'Prestige';
Sonuc := Trim(Metin);
Caption := Sonuc;// Prestige yazar
end;
Bilhassa yanlışlık ile space tuşuna basılması durumunda oluşabilecek olan hataları engellemek amacıyla kullanılan bir fonksiyondur. Bu fonksiyondan dolayı kelimeler arasında bulunan boşluklar hiçbir değişikliğe uğramazlar.
TrimLeft(Metin);
Parametre ile girilen metnin sol tarafında bulunan boşlukları atmak için kullanılan bir fonksiyondur. Sağ kısımda bulunan boşluklara dokunmaz.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'Prestige';
Sonuc := TrimLeft(Metin);// Sol boşluklari at
Caption := Sonuc;// Prestigeyazar
end;
TrimRight(Metin);
Parametre ile girilen metnin sag tarafinda bulunan boşluklari atmak için kullanilan bir fonksiyondur. Sol kisimda bulunan boşluklara dokunmaz.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin, Sonuc : AnsiString;
begin
Metin := 'Prestige';
Sonuc := TrimRight(Metin);// Sağ boşlukları at
Caption := Sonuc;//Prestige yazar
end;
UpperCase(Metin);
Parametre ile girilen metindeki karakterlerin tamamını büyük harfe çevirmek için kullanılan fonksiyondur. Şayet metnin içerisinde büyük harfe rastlarsa onlara dokunmayacaktır. Daha önce örneklendirildiği için tekrar değinilmeyecektir.
Birinci parametrede belirleyeceğiniz metni, üçüncü parametrede belirleyeceğiniz karakterlerden herhangi bir tanesine rastlaması durumunda alt satıra indirmek için kullanılan bir fonksiyondur.
Komutta da görüldüğü üzere space rastladığında alt satıra kalan karakterleri devam etmektedir.
Chr(Sayi);
Parametre ile girilen ASCII (0-255 arası) değerinin karakter karşılığını bulmak için kullanılan bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin : AnsiString;
begin
Metin := Chr(65);
Caption := Metin; // A yazar
end;
Ord(Karakter);
Parametre ile girilen karakterin ASCII değerini hesaplayan bir fonksiyondur. Fonksiyondan tam sayı tipli bir değer döneceği için yazdırmak için IntToStr tip dönüştürme fonksiyonunu kullanmalısınız.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
begin
Caption := IntToStr(Ord(Key));
end;
Val(Metin , Değişken , Hata);
Birinci parametreyle girilen içeriğin soldan matematiksel anlamı olan kısmını ikinci parametreye aktarır. Prosedür sayesinde ikinci parametrenin değeri değişecektir.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Deger, Hata : Integer;
begin
Val(Edit1.Text , Deger , Hata);
Caption := IntToStr(Deger); // A yazar
end;
StrToInt(Metin);
String içerikli değerleri tam sayıya çevirmek için kullanılan bir fonksiyondur. Sayısal içeriğe çevrilemeyen bir karaktere rastlarsa hata üretecektir.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin : AnsiString;
Deger : Integer;
begin
Metin : '555';
Deger := StrToInt(Metin);
Caption := IntToStr(Deger*2);// 1110 Yazar
end;
StrToIntDef(Metin);
StrToInt fonksiyonu ile aynı işi yapar. Aralarındaki tek fark şayet sayıya dönüştürülemeyecek bir değer gönderilirse, bu durumda fonksiyon hata üretmemekte, ikinci parametre ile belirtilen değeri işleme sokmaktadır. Farkı anlamanız için aşağıdaki iki örneği dikkatlice inceleyiniz.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin : AnsiString;
Deger : Integer;
begin
Metin : '555A';
Deger := StrToIntDef(Metin,0); // Tam sayıya çevir, çevrilemiyor ise değeri 0 yap
Caption := IntToStr(Deger*2);// 0 Yazar
end;
Üstteki kodlamada metin değişkeninin içeriğinde A karakteri (sayıya çevrilemez) bulunduğu için, değer isimli değişkenin içeriği ikinci parametre ile girilen 0 değerine eşit olacaktır. Bu aktarmayı StrToInt fonksiyonu ile yaparsanız programınız size hata mesajı vericektir.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Metin : AnsiString;
Deger : Integer;
begin
Metin : '555';
Deger := StrToIntDef(Metin,0); // Tam sayıya çevir, çevrilemiyor ise değeri 0 yap
Caption := IntToStr(Deger*2);// 1110 Yazar
end;
StrToFloat(Metin);
Parametre ile girilen metni ondalıklı sayıya çevirmek için kullanılan bir fonksiyondur. Ondalıklı sayıya çevrilemeyecek bir karaktere rastlarsa programınız hata mesajı verecektir.
Ondalıklı sayıya çevrilemeyen bir karaktere rastlanılması durumunda StrToFloat fonksiyonu hata mesajı veriyordu. Bu fonksiyonla hata mesajını engelleyip varsayılan değerin kullanılmasını sağlayabilirsiniz.
Metin değişkeni içerisinde ondalıklı sayıya çevrilemeyecek karaktere rastladığı için değer isimli değişkenin içeriğini varsayılan (yani 0) kabul ederek işleme devam edecektir.
IntToStr(Sayı);
Parametre olarak girilen tam sayıyı stringe çavirmek için kullanılan fonksiyondur. Bilhassa kullanıcının görmesini istediğiniz içerilikleri stringe çevirmek zorunda kalacaksınız.
FloatToStr(Ondalıklı_Sayı);
Parametre olarak girilen ondalıklı sayıyı string içeriğe çevirmek için kullanılan fonksiyondur. Diğer fonksiyonlarda yeterince uygulama yapıldığı için tekrar örnek verilmeyecektir.
FloatToStrF(Ondalıklı_Sayı, Format, Uzunluk, Ondalıklı_Uzunluk);
Birinci parametre ile girilen ondalıklı sayıyı ikinci parametrede belirtilen formatlı hale dönüştürmek için kullanılan bir fonksiyondur.
Fornksiyonda kullanılan birinci parametre, formatlanacak olan sayıyı, üçüncü parametre toplam karakteri sayısı, dördüncü parametrede ondalıklı kısımda gözükecek olan karakter sayısını belirlemek için kullanılmaktadır. İkinci parametre ise uygulanacak olan formatı belirleyecek olan bölümdür. Alabileceği seçenekler aşağıda verilmiştir.
ffCurrencyParasal format için kullanılır.
ffNumberBinlik ayıraç uygulanmış halde gösterilir.
ffFixedOndalıklı formatta gösterilir.
ffExponentSayı üstel olarak gösterilir.
ffGeneralÜstel veya normal gösterim.
Parasal formatın nasıl olacağı (TL-$) Windows unuzun bölgesel ayarlar kısmından otomatik olarak alınmaktadır. Eğer bölgesel ayarlar kısmından Türkiye seçilmiş ise, paranızın sonuna Delphi tarafından TL otomatik olarak konulacaktır. Şayet USA seçilmiş ise o zamanda $ karakteri paranızın sonunda otomatik olarak eklenecektir.
FormatFloat(Format_Tipi, Sayı);
İkinci parametre ile girilen ondalıklı sayıya, birinci parametre ile belirlenen formatı uygulayan fonksiyondur. Birinci parametre için belirleyebileceğiniz format tipleri aiağıda verilmiştir.
Diziler ile ilgili işleminizi kolay ve hızlı yapabilmeniz için, Delphi' ye bir çok dizi fonksiyonu eklenmiştir. Aşagida bu fonksiyonlar sirasi ile incelenmekte olup, ardindan da örneklendirilmeleri yapilmiştir. Fonksiyonlarin kullanilabilmesi için uses satirina math kütüphanesini eklemeyi unutmayiniz.
Mean(Dizi);
Parametre olarak girilen dizi elemanlarinin aritmetik ortalamasini hesaplayan bir fonksiyondur. Dizi degişkeninin tipi ondalikli sayi tipinde olmalidir.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
const
Dizi : Array[0..3] of Double=(10, 20, 30, 40); // Tip ondalikli olmali
var
Sonuc : Extended;
begin
Sonuc := Mean(Dizi);
Caption:= FloatToStr(Sonuc);// Elemanlarin aritmetik ortalamasini verir
end;
Sum(Dizi);
Parametre olarak diziye gönderilen elemanlarin toplamini hesaplayan bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
const
Dizi : Array[0..3] of Double=(10, 20, 30, 40); // Tip ondalikli olmali
var
Sonuc : Extended;
begin
Sonuc := Sum(Dizi);
Caption:= FloatToStr(Sonuc);// Elemanlarin toplamini verir
end;
SumInt(Dizi);
Parametre olarak girilen dizi elemanlarinin toplamini hesaplayan bir fonksiyondur. Burada dikkat edeceginiz husus, dizi elemanlarinin tam sayi tipli tanimlanmalari gerektigidir.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
const
Dizi : Array[0..3] of Integer=(10, 20, 30, 40); // Tip tam sayi olmali
var
Sonuc : Extended;
begin
Sonuc := SumInt(Dizi);
Caption:= FloatToStr(Sonuc);// Elemanlarin toplamini verir
end;
Bir önceki fonksiyon zaten bu işlemi kolayca yapar demeyin. Çünkü tam sayili işlemler çok daha hizli bir şekilde sonuca ulaştirilirlar.
SumOfSquares(Dizi);
Parametre olarak girilen dizi elemanlarinin karelerinin toplamini hesaplayan bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
const
Dizi : Array[0..3] of Double=(10, 20, 30, 40);
var
Sonuc : Extended;
begin
Sonuc := SumOfSquares(Dizi);
Caption:= FloatToStr(Sonuc);// Elemanlarin karelerinin toplamini verir
end;
Fonksiyondan geriye dönen deger ondalikli sayi olacagi için, reel tip bir degişkene aktarilmalidir.
SumsAndSquares(Dizi , Toplam , Kare_Toplam);
Birinci parametre ile girilen dizi degişkeninin elemanlarinin toplamini ikinci parametreye, elemanlarinin karelerinin toplamini da üçüncü parametreye aktaran bir prosedürdür.
Dizi elemanlarına ait toplam varyansı hesaplayan bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
const
Dizi : Array[0..3] of Double=(10, 20, 30, 40);
var
Sonuc : Extended;
begin
Sonuc := TotalVariance(Dizi);
Caption:= FloatToStr(Sonuc);
end;
Variance(Dizi);
Dizi elemanlarına ait varyans değerini hesaplayan bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
const
Dizi : Array[0..3] of Double=(10, 20, 30, 40);
var
Sonuc : Extended;
begin
Sonuc := Variance(Dizi);
Caption:= FloatToStr(Sonuc);
end;
EnsureRange(Küçük , Orta , Büyük);
Parametre olarak girilen elemanlar arasında ortanca değere sahip olanı döndüren bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Sonuc : Extended;
begin
Sonuc := EnsureRange(40 , 100 , 70); // Orta eleman
Caption:= FloatToStr(Sonuc); // 70 yazar
end;
High(Dizi);
Parametre ile girilen dizinin en son elemanının index numarasını döndüren bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
const
Dizi : Array[0..3] of Double=(10, 20, 30, 40);
var
Sonuc : Integer;
begin
Sonuc := High(Dizi);
Caption:= IntToStr(Sonuc); // 3 yazar
end;
Örneğe dikkat edecek olursanız tanımlamış olduğunuz dizi değişkenin en son elemanının index numarası 3 tür. Bu değeri öğrenmek için kullanabileceğiniz önemli bir fonksiyondur. (Bilhassa dinamik dizilerde kullanımı zorunlu gibidir)
Low(Dizi);
Parametre ile girilen dizinin ilk elemanının index numarasını döndüren bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
const
Dizi : Array[0..3] of Double=(10, 20, 30, 40);
var
Sonuc : Integer;
begin
Sonuc := Low(Dizi);
Caption:= IntToStr(Sonuc); // 0 yazar
end;
Dizinin ilk elemanı ( dizi[0] ) 0 olduğu için, örneğimizde geriye dönecek olan değer0 olacaktır.
Aşağıdaki gibi bir(veya benzeri bir durumda ) durumda bu iki fonksiyon sizin için yararlı olacaktır. Sınıf mevcudunun bilinmediği (veya her sınıfiçin farklı olduğu durumlarda) dizinin kaç eleman olacağı bilinmeyecek, aynı zamanda alt ve üst sınırları devamlı olarak farklı olacaktır. Sabit değerler yerine bu fonksiyonları kullanırsanız her zaman doğru sonuçlara ulaşmanız mümkün olacaktır.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Ogrenci : Array Of Integer;
Mevcut, I : Integer;
begin
Mevcut := StrToInt(Inputbox('Sınıf Mevcudunu Giriniz','Mevcut',''));
SetLength(Ogrenci , Mevcut);
For I:=Low(Ogrenci) To High(Ogrenci) Do // İlk ten son elemana kadar
Parametre ile girilen dizinin ilk elemanının index numarasını döndüren bir fonksiyondur.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
const
Dizi : Array[0..3] of Double=(10, 20, 30, 40);
var
Sonuc : Integer;
begin
Sonuc := Low(Dizi);
Caption:= IntToStr(Sonuc); // 0 yazar
end;
Dizinin ilk elemanı ( dizi[0] ) 0 olduğu için, örneğimizde geriye dönecek olan değer0 olacaktır.
Aşağıdaki gibi bir(veya benzeri bir durumda ) durumda bu iki fonksiyon sizin için yararlı olacaktır. Sınıf mevcudunun bilinmediği (veya her sınıfiçin farklı olduğu durumlarda) dizinin kaç eleman olacağı bilinmeyecek, aynı zamanda alt ve üst sınırları devamlı olarak farklı olacaktır. Sabit değerler yerine bu fonksiyonları kullanırsanız her zaman doğru sonuçlara ulaşmanız mümkün olacaktır.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
var
Ogrenci : Array Of Integer;
Mevcut, I : Integer;
begin
Mevcut := StrToInt(Inputbox('Sınıf Mevcudunu Giriniz','Mevcut',''));
SetLength(Ogrenci , Mevcut);
For I:=Low(Ogrenci) To High(Ogrenci) Do // İlk ten son elemana kadar
Parametre olarak girilen dizi elemanları içerisinde maximum değeri bulabilen bir fonksiyondur. Dikkat edeceğiniz husus dizi değişkenin tam sayı tipli olması gerektiğidir.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
const
Dizi : Array[0..3] of Integer=(10, 70, 30, 40);
var
Sonuc : Integer;
begin
Sonuc := MaxIntValue(Dizi); // En büyük değeri bul
Caption:= IntToStr(Sonuc); // 70 yazar
end;
MaxValue(Dizi);
Yine parametre olarak girilen dizi elemanlarından en büyüğünün değerini döndürür. Üstünlüğü tam veya ondalıklı sayıların ikisi içinde kullanılabilmesidir.
Fonksiyondan geriye dönecek olan değer ondalıklı sayı içereceği için FloatToStr tip dönüştürme fonksiyonu sayesinde yazdırılabilir.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
const
Dizi : Array[0..3] of Integer=(10, 20, 30, 40);
var
Sonuc : Extended;
begin
Sonuc := MaxValue(Dizi);
Caption:= FloatToStr(Sonuc); // 40 yazar
end;
MinIntValue(Dizi);
Parametre olarak girilen dizi elemanları içerisinde minimum değeri bulabilen bir fonksiyondur. Dikkat edeceğiniz husus dizi değişkenin tam sayı tipli olması gerektiğidir.
Procedure TForm1.Button1Click(Sender; Object);
const
Dizi : Array[0..3] of Integer=(10, 70, 30, 40);
var
Sonuc : Integer;
begin
Sonuc := MinIntValue(Dizi); // En büyük değeri bul
Caption:= IntToStr(Sonuc); // 10 yazar
end;
MinValue(Dizi);
Yine parametre olarak girilen dizi elemanlarından en küçüğünün değerini döndürür. Üstünlüğü tam veya ondalıklı sayıların ikisi içinde kullanılabilmesidir.
Fonksiyondan geriye dönecek olan değer ondalıklı sayı içereceği için FloatToStr tip dönüştürme fonksiyonu sayesinde yazdırılabilir.
